Hormony żeńskie to substancje chemiczne, które regulują cykl miesiączkowy oraz wpływają na nastrój, poziom energii i ogólne samopoczucie. Kluczowym duetem w kontekście płodności są estradiol i progesteron.
Poziom estradiolu rośnie każdego dnia I fazy cyklu, osiągając maksymalne stężenie tuż przed owulacją. Dzięki niemu następuje wzrost pęcherzyków w jajnikach oraz pogrubienie błony śluzowej macicy, przygotowujące ją do potencjalnej implantacji zarodka. Pod wpływem estrogenów poprawia się ukrwienie narządów rodnych, a także wzrasta pobudliwość skurczowa mięśni macicy i jajowodów, co sprzyja zapłodnieniu. Rosnące stężenia estradiolu wpływają również na śluz szyjkowy, który staje się rzadszy i bardziej przepuszczalny dla plemników.
Równolegle ze zmianami biologicznymi poprawia się samopoczucie kobiety. Wzrasta nastrój i libido. Kobiety często czują się atrakcyjniejsze, pełne energii i bardziej otwarte na nowe wyzwania; spada poziom lęku i drażliwości. Uznaje się, że estrogeny mogą wykazywać działanie przeciwdepresyjne.
Gdy stężenie estradiolu osiągnie najwyższy poziom, dochodzi do gwałtownego wzrostu lutropiny (LH), która odpowiada za dojrzewanie komórki jajowej i owulację. Następnie poziom estradiolu spada, a dominującym hormonem staje się progesteron.
Progesteron odpowiada za przebudowę endometrium, aby stworzyć warunki do zagnieżdżenia zarodka i utrzymania ciąży w jej pierwszych tygodniach. Działa relaksująco na mięsień macicy. Śluz szyjkowy ulega zagęszczeniu, co zmniejsza jego przepuszczalność dla plemników. W tym okresie libido zwykle się obniża.
Wpływ progesteronu na nastrój zależy od indywidualnej wrażliwości kobiety. Może on działać uspokajająco – wywołując senność, wyciszenie i zmniejszenie lęku – ale u części kobiet nasila drażliwość, płaczliwość czy niepokój. Zdarza się, że wahania stężenia progesteronu przyczyniają się do obniżenia nastroju.
Wraz z końcem II fazy cyklu, jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, poziomy estradiolu i progesteronu gwałtownie spadają, co prowadzi do wystąpienia krwawienia miesiączkowego. Cykl rozpoczyna się od nowa. Kluczowe dla jego prawidłowego przebiegu i dobrego samopoczucia kobiety są: równowaga hormonalna oraz zdrowy styl życia.
Nadmierny stres, choroby tarczycy czy zaburzenia poziomu prolaktyny mogą rozregulować cykl, prowadząc m. in. do braku owulacji i trudności z zajściem w ciążę. Problemy te dodatkowo pogłębiają: brak snu, przewlekły stres, siedzący tryb życia oraz nieprawidłowa dieta. Warto zacząć od zmiany nawyków, na które mamy wpływ – a w razie trudności skonsultować się z ginekologiem lub endokrynologiem.
Autor: dr n. med. Luiza Oleszczuk-Modzelewska
Klinika: Fertina
📞 Telefon: 609 366 732
🌐 Strona: Fertina
📍 Adres: ul. Racławicka 132B, Warszawa
🕒 Godziny otwarcia:
poniedziałek–piątek: 8:00–20:00
sobota: 8:00–12:00