Dr Alicja Bednarowska-Flisiak, specjalistka w leczeniu trudności w zajściu w ciążę oraz diagnostyce prenatalnej z kliniki Fertina, dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem na temat procedury in vitro. Artykuł ten ma na celu przybliżenie najważniejszych aspektów związanych z tą metodą leczenia.
JAKA JEST SKUTECZNOŚĆ PROCEDURY IN VITRO?
W najlepszym przypadku, kiedy mamy ładny, dobrze wyglądający zarodek, choć nie przebadany genetycznie, skuteczność procedury in vitro wynosi od 30% do 40%. Oznacza to, że w ciąży jest 1–1,5 kobiety na 3 podchodzące do procedury, podczas gdy 2 nie osiągają pozytywnego wyniku. Jest to kluczowa informacja, o której warto pamiętać podczas planowania leczenia.
JAK ZACZYNA SIĘ STYMULACJA HORMONALNA DO IN VITRO?
Stymulacja hormonalna zawsze rozpoczyna się od początku cyklu, czyli od pierwszego dnia miesiączki. Można ją przeprowadzić w:
- krótkim protokole, w którym wykorzystuje się bieżący cykl pacjentki rozpoczynający się miesiączką. Cykl ten trwa zazwyczaj 10–12 dni.
- długim protokole, w którym przygotowania zaczynają się już w poprzedzającym cyklu. Cykl długi trwa zwykle około 4–6 tygodni.
Wybór protokołu zależy od indywidualnej sytuacji pacjentki oraz wskazań medycznych.
ZABIEG POBRANIA KOMÓREK JAJOWYCH
Zabieg pobrania komórek jajowych odbywa się w znieczuleniu. Polega na tym, że lekarz przy użyciu długiej igły wkłuwa się przez ścianę pochwy do każdego pęcherzyka jajnikowego. Następnie pobierany jest płyn z pęcherzyków, który przekazuje się do laboratorium in vitro. Tam embriolog przeszukuje płyn w poszukiwaniu komórek jajowych oraz ocenia ich jakość.
STYMULACJA HORMONALNA
Stymulacja hormonalna ma na celu zwiększenie statystycznych szans na ciążę. W naturalnym cyklu dojrzewa zazwyczaj jeden pęcherzyk jajnikowy, natomiast w cyklu stymulowanym ich liczba wzrasta.
- Do starań naturalnych lub inseminacji stosuje się zwykle tabletki, aby pobudzić wzrost 2–3 pęcherzyków.
- W przypadku procedury in vitro celem jest pobudzenie wzrostu wszystkich obecnych w jajnikach pęcherzyków (lub maksymalnie 15–16, jeśli ich liczba jest bardzo duża).
Większa liczba pęcherzyków zwiększa szanse na uzyskanie dobrej jakości komórek jajowych.
ILE RAZY MOŻNA PODCHODZIĆ DO PROCEDURY IN VITRO?
Nie ma ścisłego ograniczenia liczby podejść do procedury in vitro. Procedurę można powtarzać tak długo, jak kobieta ma cykle menstruacyjne. Jednak decyzja o kontynuacji leczenia zależy od:
- sensowności medycznej,
- sytuacji finansowej pacjentki.
Warto podkreślić, że procedura in vitro nie wpływa na zmniejszenie rezerwy jajnikowej. Podczas procedury wykorzystuje się jedynie te pęcherzyki, które i tak by obumarły w danym cyklu. Nie ma możliwości wpływania na rezerwę jajnikową, która stanowi potencjał reprodukcyjny kobiety na całe życie.
SZANSE NA POWODZENIE IN VITRO
Szanse na powodzenie in vitro zależą głównie od jakości gamet, czyli komórek jajowych i plemników. Czynniki wpływające na jakość gamet to:
- Wiek kobiety – w miarę upływu czasu jakość komórek jajowych spada, co zmniejsza skuteczność procedury.
- Jakość plemników – mężczyźni zazwyczaj mają więcej gamet do wyboru, co pozwala embriologom wybrać kilka prawidłowych plemników z milionów dostępnych.
W przypadku komórek jajowych możemy zazwyczaj uzyskać jedynie kilka, a jakość tych komórek często decyduje o powodzeniu całej procedury. Dlatego kluczowa jest dokładna diagnostyka i optymalne przygotowanie pacjentów do procedury.
Podsumowując, procedura in vitro to zaawansowana metoda leczenia trudności w zajściu w ciążę, która może przynieść wymarzone rezultaty. Jej skuteczność zależy jednak od wielu czynników, takich jak wiek, jakość gamet oraz indywidualna sytuacja pacjentów. Kluczowe jest odpowiednie przygotowanie i konsultacja ze specjalistami, które pozwalają zwiększyć szanse na sukces oraz lepiej zrozumieć proces leczenia.