Niepłodność to problem, który dotyka coraz więcej par na całym świecie. Artykuł powstał we współpracy z dr Alicją Bednarowską-Flisiak, specjalistką w zakresie leczenia trudności w zajściu w ciążę oraz diagnostyki prenatalnej z kliniki Fertina. W artykule omawiamy trzy kluczowe zagadnienia: nieprawidłowe parametry nasienia, niskie parametry nasienia jako wskazanie do procedury in vitro oraz znaczenie wizyty pierwszorazowej w klinice niepłodności.
Nieprawidłowe parametry nasienia
Odbiegające od normy parametry nasienia są częstą przyczyną trudności w poczęciu dziecka. Zaburzenia męskiej płodności mogą wynikać ze stylu życia, ale także z chorób lub innych czynników zdrowotnych. Dlatego warto zrozumieć, jakie kroki można podjąć, aby poprawić jakość nasienia.
Wg badań w blisko 20% przypadków obniżone parametry nasienia można poprawić dzięki odpowiednim zmianom w stylu życia. Dobrze zbilansowana dieta, regularna aktywność fizyczna i stosowanie właściwie dobranych suplementów diety mogą pozytywnie wpłynąć na zdrowie plemników. Ważne jest również unikanie stresu oraz eliminowanie czynników szkodliwych, takich jak papierosy, alkohol czy nadmiar kofeiny. Co istotne, warto też zwrócić uwagę na libido i sferę intymną. Męskiej płodności szkodzi zbyt długa abstynencja seksualna, a regularne ejakulacje dobrze jej służą.
Nie zawsze jednak problemy wynikają ze stylu życia. Nieprawidłowe wyniki badania nasienia mogą być spowodowane chorobami, takimi jak żylaki powrózka nasiennego, infekcje czy zaburzenia hormonalne. W takich przypadkach wdrożenie zdrowych nawyków może nie być wystarczające. Konieczna może być interwencja medyczna, na przykład leczenie farmakologiczne. W niektórych sytuacjach można stymulować spermatogenezę (powstawanie plemników) za pomocą tabletek lub zastrzyków. W przypadku bardzo niskiej liczby plemników zaleca się rozważenie metody in vitro, aby zwiększyć szanse na poczęcie.
Niskie parametry nasienia są wskazaniem dla procedury in vitro
Kiedy jakość nasienia jest bardzo niska, procedura in vitro staje się jednym z najskuteczniejszych rozwiązań. Podczas tego procesu embriolog wybiera najlepszy plemnik na podstawie jego cech wizualnych, takich jak wygląd i ruchliwość, a następnie wykorzystuje go do zapłodnienia komórki jajowej.
W przypadkach, gdy parametry płodności mężczyzny są znacznie obniżone, stosuje się zaawansowane metody selekcji. Przykładem jest metoda IMSI, która polega na dokładnym oglądaniu plemników pod dużym powiększeniem. Dodatkowo wykorzystuje się techniki oceny czynnościowej, takie jak sprawdzanie zdolności plemników do łączenia się z kwasem hialuronowym czyli odpowiednio dojrzałe czy selekcja w polu magnetycznym. Metody te pozwalają wybrać plemniki o jak najmniejszej fragmentacji DNA, u których ryzyko błędów genetycznych jest najmniejsze, co znacząco poprawia szansę na powodzenie procedury zapłodnienia pozaustrojowego.
Wizyta pierwszorazowa w klinice niepłodności
Pierwsza wizyta w klinice niepłodności to kluczowy krok w diagnozowaniu i leczeniu problemów związanych z jakością nasienia. Na wizytę powinni zgłosić się oboje partnerzy, ponieważ niepłodność dotyczy pary jako całości.
Podczas wizyty lekarz zbiera szczegółowy wywiad medyczny. Ważne jest, aby przygotować dokumentację medyczną, wyniki wcześniejszych badań oraz informacje o:
- Dacie ostatniej miesiączki i długości cykli menstruacyjnych u partnerki.
- Wszystkich przebytych chorobach, operacjach i przyjmowanych lekach (wraz z dawkami).
- Wynikach badania nasienia, jeśli było ono już wykonywane i wynikach badań hormonalnych (u kobiety kluczowe będzie badanie AMH).
Badanie nasienia to jedno z podstawowych badań diagnostycznych. Pozwala określić liczbę, ruchliwość i morfologię (czyli budowę) plemników. Wyniki pomagają lekarzowi zaplanować odpowiednie leczenie lub zdecydować o konieczności zastosowania procedur wspomaganego rozrodu, takich jak inseminacja czy in vitro.
Pierwsza wizyta jest również okazją do uzyskania szczegółowych informacji o dalszych krokach diagnostycznych i terapeutycznych. Profesjonalne podejście zespołu medycznego pozwala pacjentom poczuć się pod dobrą opieką i lepiej zrozumieć proces leczenia niepłodności. Ważne jest, by podczas wizyty był czas na spokojną rozmowę i poruszenie wszystkich kwestii związanych z potrzebami lub oczekiwaniami pary.
Podsumowanie
Czynnik męski odgrywa kluczową rolę w procesie leczenia niepłodności. Poprawa jakości nasienia poprzez zmianę stylu życia, leczenie medyczne oraz zastosowanie zaawansowanych metod, takich jak in vitro, znacząco zwiększają szanse na sukces. Ważne jest kompleksowe podejście do diagnostyki i terapii, które może pomóc parom w realizacji marzeń o rodzicielstwie. Wizyta w klinice to pierwszy krok na tej drodze. Warto wybrać ośrodek, do którego mamy zaufanie, który zapewni intymność i indywidualną opiekę.