Szanse na zajście w ciążę zależą w równym stopniu od płodności kobiety oraz jej partnera. Choć dla wielu mężczyzn to nadal temat tabu, warto wiedzieć, że jakość nasienia ma ogromny wpływ na możliwość zapłodnienia oraz zdrowie przyszłego potomka. Podpowiadamy, jakie parametry mierzy się, by sprawdzić męską płodność i jaka wartość świadczy o jej odpowiednim poziomie.
W celu oceny zdrowia reprodukcyjnego przyszłego ojca warto wykonać badanie ogólne nasienia. Jest to podstawowy test, który umożliwia analizę liczby, jakości i żywotności plemników. Lekarze interpretują wyniki w oparciu o normy referencyjne opracowane i opublikowane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w 2010 r. Badanie wymaga oddania próbki (uzyskanej w drodze masturbacji) do analizy w laboratorium. Jeśli normy są zachowane, na ogół świadczy to o prawidłowej płodności mężczyzny.
Jakie są prawidłowe parametry nasienia?
W pierwszej kolejności ocenia się samą próbkę. Pod uwagę brana jest jej objętość – powinna wynosić ok. 1,5 ml (a dokładnie między 1,4 a 1,7 ml). Zarówno mniejsza, jak i większa objętość może świadczyć o nieprawidłowości. Oceniana jest też barwa nasienia (mleczno-biała, opalizująca) oraz jego zapach (swoisty).
Najczęściej w oparciu o metody komputerowe określana jest:
• liczba plemników – powinna ona wynosić pow. 39 mln w próbce, • koncentracja plemników – powyżej 15 mln na mililitr, • żywotność – powyżej 58% żywych plemników, • odsetek plemników poruszających się ruchem progresywnym – pow. 32% • ruchliwość plemników (całkowita) – pow. 40% • odsetek plemników o prawidłowej budowie – pow. 4%.
Jeśli badanie wykaże odchylenia od normy w którymkolwiek z parametrów, warto poradzić się lekarza. Czasami wskazane może być wykonanie dodatkowej diagnostyki i np. bardziej szczegółowa ocena budowy plemników, analiza jakości materiału genetycznego (tzw. fragmentacja DNA plemników), badania hormonalne etc.
Jak się przygotować do badania nasienia?
Warto pamiętać, że badanie nasienia powinno się wykonać po około 2-7 dniach abstynencji seksualnej (optymalnie po okresie 2-3 dni). Zarówno zbyt krótki czas od ostatniego wytrysku, jak i zbyt długa wstrzemięźliwość mogą mieć wpływ na badane parametry. Próbkę oddaje się w drodze masturbacji do jałowego pojemnika (jak na badanie moczu). Ważne, by znalazł się w nim cały uzyskany materiał. Do laboratorium próbka powinna dotrzeć najpóźniej w ciągu 30-45 minut. Wiele klinik zajmujących się płodnością umożliwia oddanie nasienia na miejscu, w specjalnym intymnym pomieszczeniu, ale można zrobić to w domu i dostarczyć materiał do analizy. Warto pamiętać, że na wynik może mieć wpływ aktywna lub świeżo przebyta infekcja, dlatego po przeziębieniu czy chorobach z towarzyszącą gorączką, należy odczekać kilka tygodni, zanim wykona się badanie.
Test pozwala na uzyskanie wielu cennych informacji o męskiej płodności. Warto rozważyć badanie przed rozpoczęciem starań, a także zadbać o higieniczny tryb życia. Zbilansowana dieta, sport, zdrowy sen, unikanie używek i przewlekłego stresu to naturalni sprzymierzeńcy zdrowia panów, którzy planują zostanie ojcem.
Zobacz dokument WHO: https://www.who.int/reproductivehealth/topics/infertility/cooper_et_al_hru.pdf