Choroba Hasimoto czyli przewlekłe zapalenie tarczycy występuje u ok. 2-5% populacji. Najczęściej dotyka kobiety, jednak może pojawić się także u mężczyzn (1 na 10 przypadków). Przyczyny choroby nie są do końca poznane – mówi się, że wpływ na jej rozwój mogą mieć zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Hashimoto to choroba autoimmunologiczna, w którym procesy obronne organizmu kierowane są przeciwko własnym komórkom, w tym wypadku tarczycy. W skutek tego, dochodzi do pierwotnej niedoczynności, która może wywoływać szereg dolegliwości zdrowotnych.
Jak rozpoznać Hashimoto?
Według części specjalistów, choroba Hashimoto jest nadrozpoznawana, co oznacza, że stwierdza się ją częściej niż rzeczywiście występuje. Diagnoza nie jest prosta. Hashimoto może dawać niejednoznaczne objawy – chorzy na ogół bez powodu przybierają na wadze, odczuwają nieustanną senność i przemęczenie, a także większą wrażliwość na zimno, mają obniżony nastrój, czasem stany depresyjne, ich skóra jest sucha, a włosy cienkie, a tętno obniżone. U kobiet symptomem nieprawidłowości mogą być nieregularne cykle i obfite miesiączki. Jeśli pojawią się powyższe objawy, warto udać się do endokrynologa. Przeprowadzi on wywiad medyczny i badanie przedmiotowe, a następnie zleci wykonanie badań laboratoryjnych. Najczęściej ocenia się ilość przeciwciał przeciwtarczycowych anty-TPO i anty-TG, a także bada podstawowe parametry tarczycy takie jak TSH (czasem też fT3 i fT4). Warto przy okazji określić też poziom glukozy i cholesterolu, bo choroba czasem powoduje ich podwyższenie. Dodatkowo cenne może okazać się wykonanie USG tarczycy, w którym wykryć można zmiany wskazujące na rozwój choroby.
Jakie są skutki choroby i kto jest na nią narażony?
Najpoważniejsze konsekwencje choroba Hashimoto może mieć dla najmłodszych osób. Może powodować zaburzenia wzrostu, rozwoju intelektualnego i dojrzewania. Powoduje nieprawidłowe funkcjonowanie bardzo ważnego gruczołu, stan zapalny może powodować niszczenie tarczycy i jej niedoczynność. U dorosłych choroba może znacznie pogorszyć samopoczucie i jakość życia. Hormony tarczycowe mają kluczowe znaczenie dla funkcjonowania organizmu, oddziałują na pracę mózgu, serca, mięśni, jajników, jelit… Kontrolują też produkcję energii cieplnej. Stąd niepokojące dolegliwości z pewnością powinny skłonić do konsultacji z lekarzem i wykonania odpowiednich badań. W grupie ryzyka są osoby, które cierpią na inne choroby autoimmunologiczne jak np. reumatoidalne zapalenie stawów czy cukrzyca. Według niektórych prac, rozwój choroby może być też związany z niższą odpornością psychiczną i narażeniem na przewlekły silny stres.
Jak się leczy chorobę Hashimoto?
Choroba Hashimoto wymaga stałego leczenia i w tym sensie jest nieuleczalna. Najczęściej lekarze zalecają przyjmowanie syntetycznych hormonów tarczycy, w dobranych indywidualnie dawkach. Ma to na celu regulację hormonalną i powstrzymanie ew. dalszych zmian powodowanych przez chorobę. Regularnie trzeba też się badań i odbywać wizyty kontrolne. Sojusznikiem w leczeniu choroby może się okazać dieta bogata w kwasy Omega-3, selen i witaminę D oraz odpowiednia suplementacja tych substancji.
Hashimoto a ciąża
Specjaliści nie są zgodni co do wpływu choroby Hashimoto na możliwość zajścia w ciążę i ryzyko poronień na wczesnym jej etapie. Wyniki niektórych badań wskazują na to, że niedobory hormonów tarczycowych mogą powodować zaburzenia płodności i utraty ciąży w pierwszym trymestrze. Są też jednak prace, które nie potwierdzają takiej zależności. Choroba może być problemem jeśli współwystępuje z innymi zaburzeniami, jak cukrzyca, endometrioza czy nieprawidłowości immunologiczne. Kobiety chorujące na Hashimoto w czasie ciąży powinny być pod stałą opieką zarówno ginekologa, jak i endokrynologa. Ważne jest utrzymanie poziomu TSG poniżej 2,5 mIU/l i odpowiedniego poziomu fT4. Najczęściej przyjmowanie leków i regularne badania kontrolne pozwalają na to, by ciąża przebiegała prawidłowo, a dziecko urodziło się zdrowe.