Starania o dziecko to droga, która bywa pełna nadziei, ale też rozczarowań i trudnych emocji. Kiedy mijają kolejne miesiące, a test ciążowy wciąż pokazuje jedną kreskę, naturalnie pojawia się pytanie: „Co możemy zrobić, aby zwiększyć swoje szanse?”.
Dobra wiadomość jest taka, że na płodność – zarówno kobiecą, jak i męską – w dużej mierze wpływa codzienny styl życia. Wprowadzenie zmian w kilku obszarach może nie tylko poprawić parametry nasienia i uregulować cykl miesiączkowy, ale także zwiększyć skuteczność leczenia, jeśli okaże się konieczne.
1. Sen – fundament równowagi hormonalnej
Sen to nie luksus, lecz podstawowy element zdrowia reprodukcyjnego.
- Optymalna ilość: 7–9 godzin na dobę. Zarówno niedobór, jak i nadmiar snu mogą negatywnie wpływać na płodność.
- Rytm dobowy: praca zmianowa, zwłaszcza nocna, zaburza owulację i pogarsza jakość nasienia.
- Dlaczego? Podczas snu dochodzi do regulacji wydzielania kluczowych hormonów: melatoniny, kortyzolu, insuliny, FSH i LH. Zaburzenia tego rytmu mogą prowadzić do problemów z owulacją i spermatogenezą.
💡 Praktyczna wskazówka: kładźcie się spać i wstawajcie o stałych porach, ograniczcie korzystanie z telefonu lub innych ekranów wieczorem i zadbajcie o spokojną, ciemną sypialnię.
2. Prawidłowa masa ciała i dieta
Masa ciała ma ogromne znaczenie:
- Nadwaga i otyłość zwiększają ryzyko insulinooporności i zaburzeń owulacji. U mężczyzn obniżają poziom testosteronu i pogarszają jakość nasienia.
- Niedowaga także szkodzi – może powodować brak owulacji i nieregularne cykle.
- Dieta: najwięcej dowodów naukowych wskazuje na korzystny wpływ diety śródziemnomorskiej – bogatej w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty, ryby, oliwę z oliwek i orzechy.
💡 Praktyczna wskazówka: dążcie do BMI w zakresie 19–25. W diecie wybierajcie produkty jak najmniej przetworzone, unikajcie cukrów prostych i tłuszczów trans. Nie chodzi o restrykcyjną „dietę cud”, tylko o trwałe, zdrowe nawyki.
3. Aktywność fizyczna – w równowadze
Ruch poprawia metabolizm, reguluje hormony i obniża poziom stresu.
- U kobiet umiarkowana aktywność wspiera owulację i starania o ciążę. Zbyt intensywne treningi mogą jednak prowadzić do zaburzeń cyklu.
- U mężczyzn regularny ruch poprawia jakość nasienia, ale trzeba unikać przegrzewania jąder (długie jazdy na rowerze, sauna).
💡 Praktyczna wskazówka: najlepszy będzie ruch 3–5 razy w tygodniu, po 30–60 minut. Spacery, pływanie, joga, pilates czy ćwiczenia siłowe w umiarkowanym zakresie to doskonały wybór.
4. Stres i emocje – niewidzialny wróg płodności
Przewlekły stres zwiększa poziom kortyzolu i prolaktyny, co może hamować owulację. U mężczyzn obniża liczbę i ruchliwość plemników. Co ważne, sama walka z niepłodnością bywa źródłem napięcia.
💡 Praktyczna wskazówka:
- Wprowadźcie techniki relaksacyjne (oddech, medytacja, mindfulness).
- Dbajcie o wspólne chwile niezwiązane wyłącznie ze staraniami o dziecko.
- Nie wahajcie się skorzystać z pomocy psychologa – rozmowa często przynosi ulgę.
👉 Pamiętajcie: Wasze emocje są tak samo ważne jak wyniki badań.
5. Substancje szkodliwe – małe rzeczy, duże znaczenie
Niektóre nawyki mają szczególnie negatywny wpływ na płodność:
- Palenie tytoniu – obniża rezerwę jajnikową i pogarsza jakość nasienia.
- Alkohol – nawet umiarkowane ilości mogą zaburzać gospodarkę hormonalną.
- Kofeina – powyżej 3–4 filiżanek kawy dziennie nie jest wskazana.
- Toksyny środowiskowe – pestycydy, metale ciężkie, chemikalia również mogą szkodzić.
💡 Praktyczna wskazówka: rzućcie palenie, ograniczcie alkohol, a kawę pijcie z umiarem. Każdy krok w stronę ograniczenia tych czynników zwiększa Wasze szanse.
Podsumowanie
Przed rozpoczęciem diagnostyki i leczenia niepłodności warto zadbać o to, co możecie zmienić sami. Sen, prawidłowa masa ciała, aktywność fizyczna, radzenie sobie ze stresem i unikanie szkodliwych substancji to pięć filarów, które stanowią fundament płodności.
To nie są drobiazgi – to konkretne działania, które realnie zwiększają szanse na ciążę i poprawiają skuteczność leczenia, jeśli będzie potrzebne.
💙 Jako lekarz chcę Wam powiedzieć jedno: starania o dziecko mogą być trudne i wymagające, ale nie jesteście sami. Dbając o siebie nawzajem i wprowadzając te zmiany, robicie już ogromny krok w stronę spełnienia marzenia o rodzicielstwie.
Masz pytania? Potrzebujesz wsparcia?
Klinika Fertina
📞 Telefon: 609 366 732
🌐 Strona: Fertina
📍 Adres: ul. Dzika 15, Warszawa 00-172
🕒 Godziny otwarcia:
poniedziałek–piątek: 8:00–20:00
sobota: 8:00–12:00